Yatırım Teşvik Belgesi, günümüzde yatırımcıların devlet desteklerine ulaşmak için sahip olunması gereken kritik bir belgedir. Bu belge yatırımcılara bir dizi avantaj sağlar. Aynı zamanda bazı yükümlülükler ve yaptırımlar da getirir. Yatırım Teşvik Belgesi kavramı ve ilişkili konular son derece kapsamlıdır. Bir yatırımcı sahip olduğu belgenin ne olduğunu, nasıl kullanılacağını, avantajlarını ve sorumluluklarını iyi bilmelidir. Bu sayfamızda yatırımcılara ışık tutması için tüm yönleriyle Yatırım Teşvik Belgesi konusu ele alınmıştır.
Yatırım Teşvik Belgesi ülkemizde yapılan yatırımlara uygulanan devlet yardımlarından faydalanmak için gerekli olan resmi belgedir. Yatırımcılar planladıkları yatırım projelerinin karakteristik özelliklerine göre birçok destekten yararlanır. Bu destekler makine teçhizat alımına uygulanan istisnalar, vergisel muafiyetler, istihdam destekleri, finansman yardımları ve yatırım yeri tahsisi gibi çok çeşitli mekanizmalardan oluşur.
Yatırım Teşviklerinin amacı ülkemizde tasarrufların yatırıma dönüşmesi, yerli sanayinin gelişmesi, bölgesel kalkınmanın teşvik edilmesi, yeni istihdam imkanları oluşturulması ile kritik ürünlerde fiyat istikrarı ve arz güvenliği sağlanmasıdır. Devlet tüm yatırımları yapamayacağı için birçok konuda özel sektörü destekleyerek yatırım ve istihdam oluşmasını teşvik eder. Yatırım teşvikleri özel sektör ile devletin işbirliği içerisinde kalkınma planları dahilinde hareket etmesini sağlamaktır. Yatırım Teşvik Belgesinin amacı özel sektör yatırımcılarının ülkemiz kalkınmasına daha fazla katkı sağlamak için yatırım ekosistemine katılımını teşvik etmektir.
"Yatırım Teşvik Belgesi Nasıl Alınır?" sorusu konuyla ilgili şüphesiz en sık sorulan sorudur. Yatırım Teşvik Belgesi, E-TUYS sistemi üzerinden yapılacak elektronik başvuru ile alınır. Başvuru ve belge alım süreci maddeler halinde açıklanmıştır.
Yatırım Teşvik Belgesi alma kriterleri yatırımın bulunduğu bölgeye, yatırım konusuna, toplam sabit yatırım tutarına göre belirlenir. Ayrıca, sektörel kısıtlar ve ilave düzenlemeler bulunur. Güncel teşvik mevzuatı kapsamında Yatırım Teşvik Belgesi alımına ilişkin ön değerlendirmeyi aşağıdaki teşvik robotumuzu kullanarak yapabilirsiniz.
Lütfen yatırım projenizin Yatırım Teşvik Belgesi alma durumuna ilişkin ön değerlendirme almak için aşağıdaki bilgileri eksiksiz doldurun. Toplam yatırım tutarı kısmına planlanan toplam yatırım tutarını Türk Lirası olarak girin.
Yatırım Teşvik Belgesini yerli veya yabancı sermaye farkı olmaksızın tüm özel sektör veya kamu gerçek ya da tüzel kişileri alabilir. Bu belge usulüne uygun bir başvuru ile mevzuat hükümlerine uygun tüm yatırımlar için alınabilir. Kimler Yatırım Teşvik Belgesi Alabilir maddeler halinde sıralayalım.
Yatırım Teşvik Belgesi sahibi olmak ülkemiz yatırımcılarına bir dizi avantaj ve önemli fırsatlar sunar. Bunlar; vergi indirimleri, istihdam destekleri, finansman kolaylıkları, maliyet avantajları, ithalat kolaylıkları ve yatırım yeri avantajları içerir. Bunların her biri dikkate alındığında yatırım döneminde, işletme döneminde ve daha sonra birçok avantaj sağlar. Yatırımcılar bu belge sayesinde toplam yatırım maliyetini ve finansman yükünü düşürür, fiyat ve rekabet avantajı, teknolojik üstünlük elde eder. Belirtilen bu avantajlar, yatırım döneminden başlayarak etkileri işletmenin ömrü boyunca süren avantajlardır. Bu avantajlar teşvik sistemi kapsamında uygulanan destek unsurları yoluyla elde edilir. Bu destekler aşağıda detaylarıyla açıklanmıştır.
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında uygulanan destek unsurları yatırım yerinin tahsis edilmesinden, makine-teçhizatın temine, bina-inşaat harcamalarından, istihdam desteklerine kadar çok sayıda farklı amaçla oluşturulmuş destek vardır. Güncel teşvik sistemi kapsamında uygulanan destek unsurları aşağıdaki gibidir.
Yatırım Teşvik Belgeleri ülkemiz ihtiyaçları doğrultusunda zaman içerisinde çeşitlenmiş ve her belge türünün kapsamı farklılaşmıştır. Yatırımın büyüklüğü, yeri, istihdam profili, teknoloji seviyesi ve ülkemiz ihtiyaçları gibi kriterler doğrultusunda yatırımlar ayrışmıştır. Bazı yatırımlar için daha fazla teşvik verilirken bazı yatırımlar için görece az miktarda teşvik uygulanmaktadır. Günümüz teşvik sisteminde yer alan Yatırım Teşvik Belgesi türleri genel, bölgesel, orta-yüksek teknoloji, öncelikli, stratejik ve proje bazlı olarak belirlenmiştir. Bunların yer biri aşağıda başlıklar halinde detaylandırılmıştır.
Genel Yatırım Teşvik Belgesi, temel destek oranlarının uygulandığı giriş seviyesindeki belge türüdür. Teşvik edilmeyen yatırım konuları dışındaki tüm konularda yapılacak yatırımlar bölgesel kriterleri sağlamadığı takdirde bu sistemden yararlanır. Genel Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında uygulanan destekler KDV İstisnası ve Gümrük Vergisi Muafiyetidir. Bunlardan yararlanmak için asgari sabit yatırım tutarını aşmak gerekir. Genel yatırım teşviklerinden yararlanmak için 1. ve 2. bölgelerde asgari 3 milyon TL, 3., 4., 5. ve 6. bölgelerde asgari 1,5 milyon TL yatırım yapılması yeterlidir.
Bölgesel Yatırım Teşvik Belgesi, ülkemiz bölgeleri arasındaki gelişmişlik farkını en aza indirmek, tüm bölgelere yatırımları eşit bir biçimde yaymak ve gelişmemiş bölgelerde istihdam sağlamak için verilir. Bölgesel teşvik sisteminde gelişmiş illerde daha düşük oranda uygulanan destekler, gelişmemiş bölgelerde çok daha yüksek oranda uygulanır. Bölgesel Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında; KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, vergi indirimi, faiz ve kar payı desteği, yatırım yeri tahsisi, SGK primi işveren hissesi desteği, SGK primi (işçi hissesi) desteği, gelir vergisi stopajı desteği uygulanır. Bölgesel teşvik sisteminde uygulanan destek oranları aşağıdaki görselde özetlenmiştir.
Orta Yüksek Teknoloji Yatırım Teşvik Belgesi, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) tarafından tanımlanan orta yüksek teknoloji ürünlerin üretimine verilen istisnai destekler içeren belgedir. Bu konularda yapılacak yatırımlar İstanbul ili hariç olmak üzere ilk 4 bölgede doğrudan 4. bölgenin desteklerinden yararlanır. Bu nedenle, halk arasında 4. Bölge Yatırım Teşvikleri olarak da bilinir. Bu yatırımlar 5. ve 6. bölgelerde olması halinde kendi bölgesinin desteklerinden yararlanır. Orta yüksek teknoloji yatırım konuları şunlardır;
Önemli Bilgi: İstanbul ilinde Organize Sanayi Bölgesinde (OSB) veya Endüstri Bölgesinde (EB) asgari 5 milyon TL, OSB/EB dışı asgari 10 milyon TL tutarındaki orta yüksek teknoloji yatırımlar 1. bölgenin teşviklerinden yararlanır.
Öncelikli Yatırım Teşvik Belgesi, ülkemizin belirlediği öncelikli yatırım konularında yapılacak yatırımları daha fazla teşvik etmek amacıyla düzenlenir. Ülkemizin ihtiyaç duyduğu ürünlerin üretimi ile bazı önemli hizmet sektörleri önceliklendirilmiştir. İlk 5 bölgede (İstanbul ili dahil) yapılacak öncelikli yatırımlar 5. bölgenin teşviklerinden yararlanır. Bu yatırımlar 6. bölgede yapıldığında ise kendi bölgesinin destekleri uygulanır. Öncelikli yatırım konularını incelemek için buraya tıklayın.
Stratejik Yatırım Teşvik Belgesi, ülkemizin ithalata bağımlı olduğu ürünlerin yerli üretimini teşvik etmek için verilen belgedir. Bir yatırımın stratejik olarak kabul edilmesi için stratejik yatırım kriterleri adı verilen 4 ana kritere uygun olması gerekir. Bu kriterler;
Stratejik Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında sağlanan destek unsurları oldukça kapsamlıdır. Üstelik bu yatırımlar 6. bölgede yapılmaları halinde destek oranları bir miktar da artırılarak uygulanır. Stratejik yatırımlar için sağlanan destek unsurları aşağıdaki görselde sunulmuştur.
Proje Bazlı Yatırım Teşvik Belgesi, ülkemiz teşvik sisteminde düzenlenen en üst seviye belgedir. Proje Bazlı Yatırım Teşvikleri kapsamında sağlanan teşvikler son derece esnek ve proje özelinde çeşitlendirilmiştir. Dahası bu kapsamda verilen desteklerin hiçbir üst sınırı bulunmaz. Çok büyük ölçekli ve yüksek teknoloji sınıfında yer alan yatırımlar ancak davet usulü veya çağrı usulü ile bu teşvik programına kabul edilirler. Bu kapsamdaki yatırımlara aşağıdaki destekler uygulanır;
Birçok farklı yatırım türünde sabit sermaye yatırımı yapılması ve teşvik alınması mümkündür. Güncel yatırım teşvik sisteminde desteklenen yatırım türleri aşağıdakilerdir.
Yatırım Teşvik Bölgeleri ülkemiz il ve ilçelerinin sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyesine göre sınıflandırıldığı sistemdir. Bu sistemde teşvikler gelişmişlik farkını azaltmak üzerine kurgulanmıştır. Yani, gelişmiş illerde daha az destek, gelişmemiş illerde daha fazla destek verilir. Günümüzde bu sınıflandırma ilçe bazında detaylandırılmıştır. Birçok il için bir alt bölge desteğinden yararlanacak ilçeler belirlenmiştir. Türkiye'nin il ve ilçelerinin teşvik koşullarını detaylı incelemek için İnteraktif Yatırım Teşvik Haritamızı inceleyebilirsiniz. Güncel Yatırım Teşvik Bölgeleri ise şu şekildedir;
Yatırım Teşvik Belgesinin avantajları kadar yükümlülükleri de bulunur. Desteklerden yararlanmak isteyen tüm yatırımcılar teşvik mevzuatından gelen bu yükümlülüklerin tamamını yerine getirmek zorundadır. Yatımcıları bekleyen yükümlülükler aşağıdaki gibidir.
Yatırım Teşvik Belgesi Danışmanlığı, yatırımcıların yatırım teşviklerinden en iyi şekilde faydalanmalarına yardımcı olan bir hizmettir. Bu hizmet, uzman danışmanlar tarafından sağlanır ve yatırımcıların başvuru sürecini yönetmek, gerekli evrakları hazırlamak, başvuruda gereken kriterleri karşılamak ve teşviklerden maksimum düzeyde yararlanmak için stratejiler geliştirmek gibi konuları kapsar. Bu hizmetlerin kapsamı yatırımcının ihtiyacına göre değişir. Çok büyük bir yatırım kapsamında sık güncelleme ve revizyon ihtiyacı olacağı için çok geniş kapsama sahip bir danışmanlık sözleşmesi yapılır. Küçük ölçekli işletmeler için ise hızlı ve düşük maliyetli çözümler sunulur. Danışmanlık faaliyetleri yatırımcılara hız, zaman ve maliyet avantajı olarak geri döner. Bu belge, alınması kolay ancak kullanılması o kadar da kolay olmayan bir belgedir.
Profesyonel bir Yatırım Teşvik Belgesi Danışmanlığı sayesinde birçok fayda sağlanır. Bunlar kısaca şu şekilde sıralanabilir:
"E-TUYS: Elektronik Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Sistemi" teşvik uygulamalarıyla ilgili tüm iş ve işlemlerin yürütüldüğü tek yetkili sistemdir. Bu sistem üzerinde yapılacak yetkilendirmenin ardından yetkili kişiler ya da kuruluşlar yatırımcı adına tüm faaliyetleri yürütür. Düzenlenen belge yatırımcıya yalnızca elektronik ortamda teslim edilir. Yatırımcı ise teşvikle ilgili tüm işlemlerinde yine E-TUYS sistemini kullanılır. Kısaca, günümüzde teşvikle ilgili tüm faaliyetler yalnızca E-TUYS sisteminde yönetilebilir. Konuya ilişkin detaylı bilgi almak için lütfen ilgili sayfamızı ziyaret edin.
>>> E-TUYS: Elektronik Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Sistemi
Yaklaşık 5 yıl önce E-TUYS sisteminin hayatımıza girişi ile birlikte Yatırım Teşvik Belgesi tamamen elektronik bir belge halini almıştır. Bu belgenin düzenlenmesi, yatırımcıya teslimi ve kullanımı elektronik ortamda yapılır. Bu kullanımlar sırasında ilgili kurumlar, makine satıcıları, finans kuruluşları ve bankalar belgeyi görmek ister. Bunun için E-Devlet Sisteminde veya E-TUYS üzerinde Yatırım Teşvik Belgesi Sorgulama yapılması gerekir. Bu sorgulamayı yapmak için firmanın Yatırım Teşvik Belge Numarası ve Yatırım Teşvik Belge Id bilgisi gereklidir. Bu bilgilerle birlikte aşağıdaki linki kullanarak E-Devlet sistemi üzerinden güvenle sorgulama yapabilirsiniz.
> Yatırım Teşvik Belgesi Sorgulama
Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenebilecek konular mevzuat net bir biçimde tanımlanmıştır. Aslında teşvik edilmeyecek yatırım konuları dışında kalan tüm konularda Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmektedir. Bazı konular için işe çeşitli şartlar bulunmaktadır. Yatırım konuları 3 başlık altında sınıflandırılmıştır. Bunlar;
Yatırım Teşvik Belgesi Başvuru Evrakları aslında daha önce de belirtildiği gibi yatırım türü, yeri, destek kapsamı, konusu gibi değişkenlere bağlıdır. Her koşulda gerekli belgelerin miktarı ve türü değişiklik göstermektedir. Bununla birlikte bazı belgeler de standart olarak tüm başvurular için talep edilmektedir. Bu belgeler tek başına yeterli değildir ancak bu belgeler olmadan başvuru yapılması da mümkün değildir. Bunlar:
Yatırım Teşvik Belgesi hakkında sık sorulan sorular ve güncel uygulamalar ışığında bu soruların cevapları aşağıda derlenmiştir. Burada bulamadığınız sorular olması halinde bize danışabilirsiniz.
Yatırım Teşvik Belgesi devletin sağladığı yatırım yardımları ve avantajlardan yararlanılmasını sağlar. Yatırımın karakteristik özelliklerine bağlı olarak vergi indirim ve istisnaları, istihdam destekleri, avantajlı finansman olanakları, yatırım yeri ve altyapı avantajları elde edilmesini sağlar.
Yatırım Teşvik Belgesi Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından alınır. Başvurular E-TUYS adı verilen elektronik sistem üzerinden güvenli e-imza ile yapılır. Fiziki başvurular ile belge alınmasına ise imkan yoktur.
Yatırım Teşvik Belgesi almak ve mevcut belgeyi revize etmek ücretlidir. Başvuru ücreti yatırım tutarına göre belirlenmiştir. 2024 yılında yapılacak yatırımlar için 5 milyon TL altı yatırımlarda 6.000-TL, 5-25 milyon TL arası yatırımlarda 15.000-TL, 25 Milyon TL üzeri yatırımlarda 29.000-TL başvuru ücreti alınır. Ayrıca, mevcut belgenin revize edilmesi için 1.500-TL bakanlık harcı ödenmesi şarttır.
Yatırım Teşvik Belgesi ücretleri E-TUYS sistemi üzerinden Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı güvenli ödeme modülü kullanılarak ödenir. Ödemeler yalnızca kredi kartı ile elektronik ortamda yapılabilir. Havale veya bankaya ödemek gibi başka hiçbir ödeme yöntemi kabul edilmez. Bu ücretler doğrudan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi hesabına yatırılır.
Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında öngörülen yatırım süresi normal şartlar altında 3 yıldır. Bu süreye yatırımcı talebi ile 1,5 yıl daha ilave etmek mümkündür. Yatırım Teşvik Belgesi süre uzatımı ile birlikte 4,5 yıl yani 54 ay boyunca geçerlidir. Mücbir sebeplerin varlığı halinde ise yatırımcıya bir kez daha ilave süre verilmesi imkanı vardır.
Yatırım Teşvik Belgesi alındıktan sonra yapılması gerekenler KDV İstisna Yazısı temin ederek yatırım harcamalarına başlamaktır. Yatırımın ilk aşamasında binaların inşaatı yapılır, daha sonra makine ve teçhizatlar temin edilir ve ardından tesisat, altyapı gibi diğer harcamalar tamamlanır. Yatırım dönemi tamamlandığında tesisin test üretimleri yapılarak işletmeye alınır. İşletme döneminde kalite standartlarında üretim ile elde edilen mallar iç piyasaya ve ihracata verilir. İhtiyaç olması halinde tevsi veya modernizasyon cinsi yeni bir Yatırım Teşvik Belgesi temin edilir.
Yatırım Teşvik Belgesi almak için yatırımcıya ait vergi levhası, imza sirküleri ya da imza beyannamesi, sicil gazeteleri ve faaliyet belgesi, şirket yetkilisinin elektronik imzası ve şirketin geçerli bir KEP adresi gerekir. Ayrıca, işletmenin başvuru sırasında SGK borcu bulunmaması şarttır.
Vergi borcu bulunanlar Yatırım Teşvik Belgesi alabilir. Başvurusu sırasında işletmenin vergi borcu bulunmadığına ilişkin bir belge istenmez. SGK prim borcu bulunanlar ise kesinlikle Yatırım Teşvik Belgesi alamaz.
Yatırım Teşvik Belgesi, yatırımcının bir proje taahhüdüne istinaden verilir. Bu yatırım taahhüdünün yerine getirildiği ise yatırım tamamlama vizesi adı verilen işlem ile tevsik edilir. Yerine getirilmeyen taahhütler neticesinde ilgili Yatırım Teşvik Belgesinin iptali gerçekleşir. Zamanında ve usulüne uygun biçimde kapatılmazsa yararlanılan destekler bir kat müeyyide ve yasal faizleri ile birlikte geri alınır.
Yatırım Teşvik Belgesi sabit sermaye yatırımları için amortismana tabi kıymetler için geçerlidir. Bunların dışında kalan genel idari giderler, satış ve pazarlama faaliyetleri, sarf malzemeleri, tüketim ürünleri ve personel maaşlarına ilişkin harcamalar Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı dışındadır.
© 2000-2024 Teşvik Merkezi. Tüm hakları saklıdır. İzinsiz alıntı yapılması, çoğaltılması ve doğrudan kullanılması yasaktır.
* Bu sayfa "Yatırım Teşvik Belgesi" hakkında detaylı bilgi verilmesi amacıyla teşvik mevzuatı ve uygulamalarına dayalı olarak Teşvik Merkezi uzmanları tarafından hazırlanmıştır. İçerik ve görsellere ilişkin tüm haklar Teşvik Merkezi'ne aittir.
Yeni nesil ve benzersiz Yatırım Teşvik Belgesi danışmanlık anlayışımız ile siz de farkımızı keşfedin.
2000-2024 © Tüm hakları saklıdır. Teşvik Merkezi.