Öncelikli Yatırım Teşvikleri

Öncelikli Yatırım Teşvikleri ülkemiz için kritik öneme sahip olduğu düşünülen Öncelikli Yatırım Konularında gerçekleştirilecek yatırımlara uygulanacak teşviklerdir. Bu konulardan bir ya da birkaçında yapılması durumunda normal şartlarda uygulanan teşviklerden çok daha yüksek seviyelerde teşviklerden yararlanılması mümkündür. Öncelikli Yatırım Teşvikleri teşvik mevzuatı kapsamında belirlenmiş ve ülkemiz ihtiyaçları doğrultusunda revize edilmektedir. Öncelikli Yatırım Konuları ticari, ekonomik, sosyal veya teknolojik yönden değerlendirilerek belirlenmiştir. Bu konularda yapılması planlanan yatırım projeleri, mevzuatta bulunan diğer kriterleri de sağlamaları durumunda Öncelikli Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenerek desteklenmektedir. Öncelikli sistemde yatırım bölgesine bakılmaksızın 5. bölge destekleri uygulanır. Eğer yatırım 6. bölgede yer alıyorsa bu durumda 6. bölge destekleri uygulanır.

Öncelikli Yatırım Teşvikleri Nelerdir?

Öncelikli Yatırım Teşvikleri ülkemiz için önemli görülen konular için 1., 2., 3., 4. ve 5. bölgelerde doğrudan 5. bölgenin desteklerinin uygulanmasıdır. Yatırımın yapıldığı ile bakılmaksızın 5. bölge desteklerinden yararlanılması mümkündür. Üstelik bu defa İstanbul ilindeki yatırımlar da Öncelikli Yatırım Teşviklerinden yararlanmaktadır. Diğer taraftan 6. bölgede yapılacak yatırımlar kendi bölgesinin desteklerine tabidir. Öncelikli Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında uygulanacak destek unsurları;

1. 1. KDV İstisnası: Yerli ve ithal temin edilecek makine teçhizat için Katma Değer Vergisi istisnası uygulanacaktır.
2. 2. Gümrük Vergisi Muafiyeti: İthal edilecek makine ve teçhizat için gümrük vergisi muafiyeti sağlanabilmektedir. Gümrük vergisi muafiyeti uygulanmayacak makine teçhizat listesinde yer alan makineler için muafiyet sağlanmamaktadır.
3. 3. Vergi İndirimi: Kurumlar veya Gelir Vergisinden toplam yatırımın %40'ı kadar indirim sağlanmaktadır.
4. 4. SGK Primi İşveren Hissesi Desteği: 7 yıl SGK primlerinin işveren payı desteği uygulanacaktır.
5. 5. SGK Primi (İşçi Hissesi) Desteği: Yalnızca 6. bölgede yapılan yatırımlar için 10 yıl boyunca SGK primlerinin işçi payı desteklenecektir.
6. 6. Gelir Vergisi Stopajı Desteği: Yalnızca 6. bölgede yapılacak yatırım için yine 10 yıl boyunca Gelir Vergisi Stopajı desteği sağlanacaktır.
7. 7. Faiz ya da Kar Payı Desteği: Yatırım kredilerinde TL cinsi krediler için 5 puan, döviz ya da dövize endeksli kredilerde ise 2 puan faiz ya da kar payı desteği sağlanacaktır.
8. 8. Yatırım Yeri Tahsisi: Hazine arazileri üzerinde yatırım yeri tahsis edilerek çok uygun koşullarda 49 yıllığına yatırım yeri sağlanacaktır.

* Öncelikli Yatırım Teşvikleri için uygulanan teşviklerin genel çerçevesi verilmiş olup, tüm konular ya da tüm bölgelerde her destek uygulanmayabilir.

Öncelikli Yatırım Kriterleri Nelerdir?

Öncelikli Yatırım Teşviklerinden yararlanmak için sağlanması gereken kriterler şunlardır;

1. 1. Öncelikli konulardan bir ya da birkaçında entegre bir biçimde yatırım projesi yapmak.
2. 2. Birkaç konu birlikte içeren yatırımlarda entegrasyon koşullarını bozmamak.
3. 3. Asgari sabit yatırım tutarı şartını sağlamak.
4. 4. Yatırım planlanan ildeki asgari teşvik kapasite, alan, üretim ve diğer koşulları yerine getirmek.
5. 5. Aynı proje içerisinde teşvik edilmeyen yatırım konularından birine yer vermemek.

Öncelikli Yatırım Teşvikleri Nasıl Belirlenmiştir?

Öncelikli Yatırım Teşvikleri ülkemiz politikaları gereği öncelik verilen yatırımlardır. Öncelikli Yatırım Konuları belirlenirken dikkate alınan kriterler aşağıdadır.

1. 1. Cari açığı azaltmak.
2. 2. İthalat bağımlılığını düşürmek.
3. 3. Yüksek teknoloji ürünlerin yerli üretimini desteklemek.
4. 4. Sağlık, eğitim ve sosyal alandaki yatırımları hızlandırmak.
5. 5. Kritik hammadde ve ara mallarının yerli üretimini teşvik etmek.

Öncelikli Yatırım Konuları Nelerdir?

Teşvik mevzuatına göre aşağıda listelenen yatırım konularında gerçekleştirilecek yatırımlar için 5. bölgede uygulanan destekler uygulanacaktır. Eğer yatırım 6. bölgede yer alıyorsa bu durumda kendi bölgesinin desteklerinden yararlanacaktır. Öncelikli Yatırım Konuları aşağıda listelenmiştir.

1. a) Yük ve Yolcu Taşımacılığı: Denizyolu ve havayolu ile yük ve/veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar.
2. b) Demiryolu Taşımacılığı: Özel sektör tarafından yapılacak şehirlerarası yük ve/veya yolcu taşımacılığına yönelik demiryolu yatırımları ile şehir içi yük taşımacılığına yönelik demiryolu yatırımları.
3. c) Test Merkezleri: Test merkezleri, rüzgar tüneli ve bu mahiyetteki yatırımlar (otomotiv, uzay veya savunma sanayine yönelik olanlar).
4. ç) Turizm ve Otelcilik: Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde veya termal turizm konusunda bölgesel desteklerden yararlanabilecek nitelikteki turizm konaklama yatırımları.
5. d) Fuar Kompleksleri: Asgari elli bin metrekare kapalı alana sahip uluslararası fuar yatırımları (konaklama ve alışveriş merkezi üniteleri hariç).
6. e) İlaç Üretimi: Sağlık Bakanlığından alınacak proje onayına istinaden gerçekleştirilecek asgari yirmi milyon Türk Lirası tutarındaki biyoteknolojik ilaç, onkoloji ilaçları ve kan ürünleri üretimi yatırımları
7. f) Savunma Sanayi: Savunma Sanayii Başkanlığından alınacak proje onayına istinaden gerçekleştirilecek savunma alanındaki yatırımlar.
8. g) Madencilik: Maden istihraç yatırımları ve/veya maden işleme yatırımları (4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununda tanımlanan I. grup madenler ve mıcır yatırımları ile İstanbul ilinde gerçekleştirilecek istihraç ve/veya işleme yatırımları hariç).
9. ğ) Eğitim: Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek olan, kreş ve gündüz bakımevleri, okul öncesi eğitim, ilkokul, ortaokul ve lise eğitim yatırımları ile asgari 20 Milyon TL tutarındaki hava araçlarının kullanım, tamir ve bakımına yönelik eğitim yatırımları.
10. h) AR-GE: Bakanlık, TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından desteklenen AR-GE projeleri neticesinde geliştirilen ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar.
11. ı) Otomotiv Ana Sanayi: Motorlu kara taşıtları ana sanayinde gerçekleştirilecek asgari 300 milyon TL tutarındaki yatırımlar ve asgari 75 milyon TL tutarındaki motor yatırımları ile asgari 20 milyon TL tutarındaki motor aksamları, aktarma organları/ aksamları ve otomotiv elektroniğine yönelik yatırımlar.
12. i) Yerli Kömür Kullanan Termik Santraller: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından düzenlenen geçerli bir maden işletme ruhsatı ve izni kapsamında 3213 sayılı Maden Kanununun 2 inci maddesinin 4-b grubunda yer alan madenlerin girdi olarak kullanıldığı elektrik üretimi yatırımları.
13. j) Enerji Verimliliği Projeleri: EK-4’te yer alan “Teşvik Edilmeyecek Yatırımlar” hariç olmak üzere, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığının vereceği proje onayına istinaden, yıllık asgari 500 TEP(ton eşdeğeri petrol) enerji tüketimi olan mevcut imalat sanayi tesislerinde gerçekleştirilecek, mevcut durumuna göre en az %20 oranında enerji tasarrufu sağlayacak şekilde tasarlanan ve sağlanacak enerji tasarrufu ile yatırım geri dönüş süresi 5 yıl ve daha az olan enerji verimliliği projesine yönelik yatırımlar.
14. k) Atık Isı Geri Kazanımı: Atık ısı kaynaklı olarak, bir tesisteki atık ısıdan geri kazanım yolu ile elektrik üretimine yönelik yatırımlar(doğal gaza dayalı elektrik üretim tesisleri hariç).
15. l) Yer Altı Doğal Gaz Depolama Tesisleri: Asgari 50 Milyon TL tutarındaki, sıvılaştırılmış doğal gaz(LNG) yatırımları ve yer altı doğal gaz depolama yatırımları.
16. m) Karbon Elyafı: Karbon elyaf üretimine veya karbon elyaf üretimi ile birlikte olmak kaydıyla karbon elyaftan mamul kompozit malzeme üretimine yönelik yatırımlar.
17. n) Yüksek Teknoloji: Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı(OECD) teknoloji yoğunluk tanımına göre yüksek teknolojili sanayi sınıfında yer alan ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar(US97 Kodu: 2423, 30, 32, 33, 353)
18. o) Maden Arama: Maden Kanununa istinaden düzenlenmiş geçerli Arama Ruhsatı veya Sertifikasına sahip yatırımcıların ruhsat sahalarında yapacağı maden arama yatırımları.
19. ö) Türbin, Jeneratör ve Kanat: Yenilenebilir enerji yatırımına yönelik türbin ve jeneratör imalatı ile rüzgar enerjisi üretiminde kullanılan kanat imalatı yatırımları.
20. p) Alüminyum Yassı Mamul: Direk soğutmalı slab döküm ve sıcak haddeleme yöntemi ile alüminyum yassı mamul üretimine yönelik entegre yatırımlar.
21. r) Lisanslı Depoculuk: T.C. Ticaret Bakanlığından alınacak lisanslı depoculuk belgesi ve izni ile birlikte gerçekleştirilecek yatırımlar.
22. s) Nükleer Enerji: Nükleer enerji santrali yatırımları.
23. ş) Laboratuvar: Araştırma ve referans laboratuvarı, tüketici güvenliği ve enfeksiyon hastalıkları referans laboratuvarı, ilaç ve tıbbi cihaz analiz ve kontrol laboratuvarı ile deney hayvanları üretim test ve araştırma merkezi birimlerinin yer aldığı laboratuvar kompleksi yatırımları.
24. t) Seracılık: İstanbul ili hariç olmak üzere Asgari 5 Milyon TL tutarındaki 25 dekar ve üzeri yurtiçinde üretilen sera teknolojilerini de ihtiva eden otomasyona dayalı (bilgisayar kontrollü iklimlendirme, sulama, gübreleme ve ilaçlama sistemini ihtiva eden) sera yatırımları.
25. u) Asgari 5.000 büyükbaş kapasiteli süt yönlü entegre hayvancılık yatırımları ile komple yeni veya tevsi niteliğindeki asgari 10.000 büyükbaş kapasiteli et yönlü entegre hayvancılık yatırımları.
26. ü) Hayvancılık: Asgari 5 Milyon TL tutarındaki atık geri kazanım yatırımları ve/veya asgari 5 Milyon TL tutarındaki bertaraf tesisi yatırımları.
27. v) Bakımevi ve Esenlik Tesisleri: Asgari 5 Milyon tutarındaki 100 kişi ve üzeri kapasiteli yaşlı ve/veya engelli merkezleri ve esenlik tesisi (welness) yatırımları.
28. y) Orta Yüksek Teknoloji: Ek-6’da yer alan yatırım konularında gerçekleştirilecek asgari 500 Milyon TL tutarındaki yatırımlar.
29. z) Çevre Lisansı: Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği kapsamında gerçekleştirilecek çevre yatırımları.
30. aa) Yazılım ve Bilişim: Asgari sabit yatırım tutarı şartı aranmaksızın ihtisas Serbest Bölgelerinde yapılacak yazılım ve bilişim ürünleri üretimi yatırımları.
31. bb) Elektrikli Araç Üretimi: Asgari 50 milyon TL tutarındaki elektrik ve hidrojenle çalışan ulaşım araçları imalatını da içeren sanayi tesisi yatırımları
32. cc) AR-GE ve Çevre Yatırımları
33. dd) Veri Merkezi: Bakanlık tarafından ilan edilecek uluslararası teknik standartları karşılayan ve asgari 5.000 m2 beyaz alan şartını sağlayan veri merkezi yatırımları.

Öncelikli Yatırım Teşvikleri Mevzuatı

Öncelikli Yatırım Teşvikleri, 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar'ın 17. Maddesinde tanımlanmıştır. Bu Madde 'de günümüze kadar birçok değişiklik yapılmıştır. Güncel durumda Öncelikli Yatırım Teşvik Belgesinin düzenlenmesi ve Öncelikli Yatırım Konuları şekilde belirlenmiştir. Ayrıca, anılan Karar'ın ilgili Maddesinde yapılan değişiklikler ile çeşitli zamanlarda yeni konular bu kapsama alınmaktadır.

Öncelikli Yatırım Teşvik Belgesi Nasıl Alınır?

Öncelikli Yatırım Teşvik Belgesi alınabilmesi için asıl kanıtlanması gereken husus Öncelikli Yatırım Konuları arasında yer alan maddelerin en az birini içerecek bir yatırım projesine sahip olmaktır. Genellikle bunu kanıtlamak için proje tanıtım dosyası ve yatırım projesi yeterlidir. Ancak bazıları için ilave bilgi ve belgeler gerekmektedir. Öncelikli Yatırım Teşviklerinden yararlanacak şekilde bir Yatırım Teşvik Belgesi alabilmek için gerekli belgeler;

1. 1. Turizm ve otelcilik yatırımlarında Turizm Yatırım Belgesi alınması gerekmektedir.
2. 2. Savunma sanayi yatırımları için Savunma Sanayi Başkanlığından alınacak proje onayına ihtiyaç vardır.
3. 3. Madencilik yatırımlarında maden işletme izni ve ruhsatı gereklidir.
4. 4. AR-GE yatırımları için T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, KOSGEB ya da TÜBİTAK'tan onaylı bir AR-GE projesinin tamamlandığına ilişkin yazı ve belge gerekir.
5. 5. Lisanslı depoculuk yatırımlarında T.C. Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğünden lisanslı depoculuk izni ve lisansı gerekir.
6. 6. Çevre yatırımlarında Çevre İzin ve Lisans belgesi gereklidir.
7. 7. Yazılım ve bilişim ürünleri üretiminde İhtisas Serbest Bölge yönetiminden şirketin faaliyette olduğuna dair yazı.
8. 8. Diğer tüm yatırım konularında proje tanıtımı ve yatırım proje dosyası konuyu destekler asgari şartları taşır nitelikte olmalıdır.
9. 9. Öncelikli Yatırım Konularından birçoğunda yapılacak yatırım konusu ve kapasitesi itibarıyla Çevresel Etki Değerlendir Yönetmeliğine tabidir. Bu nedenle ÇED Belgesi veya Görüş Yazısının da alınması gerekir.

Öncelikli Yatırım Teşvikleri Danışmanlığı

Öncelikli Yatırım Teşviklerinden yararlanılması için yatırım projesi kritik öneme sahiptir. En yüksek seviyelerden birinde düzenlenen Öncelikli Yatırım Teşvik Belgesine sahip olmak için ihtiyaç duyulan işlemler de benzer şekilde karmaşıktır. Tüm işlemlerin en doğru şekilde yürütülmesi, gerekli uygulamaların zamanında yapılması gerekir. Doğru yapılacak işlemler yatırımlara değer katar, öte yandan yanlış yapılacak işlemler birçok zarar getirecektir. Teşvik Merkezi, en önemli faaliyet alanı olan Yatırım Teşvik Belgesi Danışmanlığı konusunda çok büyük bir uzmanlık ve deneyim seviyesine sahiptir. Bu sayede, yatırımcıların yükünü hafifletmekte, olası sorunları öngörme yeteneği sayesinde yatırımın sorumluluğunu üstlenebilmektedir.

© 2000-2023 Teşvik Merkezi. Tüm hakları saklıdır. İzinsiz alıntı yapılması, çoğaltılması ve doğrudan kullanılması yasaktır.
* Bu sayfa "Öncelikli Yatırım Teşvikleri" ve "Öncelikli Yatırım Konuları" hakkında detaylı bilgi verilmesi amacıyla teşvik mevzuatı ve uygulamalarına dayalı olarak Teşvik Merkezi uzmanları tarafından hazırlanmıştır. İçerik ve görsellere ilişkin tüm haklar Teşvik Merkezi'ne aittir.