Proje Bazlı Yatırım Teşvikleri

Proje Bazlı Yatırım Teşvikleri ülkemiz ihtiyaçları doğrultusunda kritik öneme sahip ürünlerin yerli üretimini desteklemek amacıyla oluşturulmuş sistemdir. Genellikle çok büyük ölçekli olan bu yatırımların ihtiyaçlarına esnek destekler sağlamak amacıyla proje bazlı teşvik mevzuatı da esnektir. Yatırımın karakteristik özelliklerine göre destek unsurları değiştirilebilmekte, talep edilen desteklerin yoğunluğu değiştirilebilmektedir. Bu sayede yüksek teknoloji yatırımların ülkemizde teşvik edilmesi amaçlanmaktadır.

Proje Bazlı Yatırım Teşvikleri Nedir?

Proje Bazlı Yatırım Teşvikleri ülkemizde uygulanan en üst seviye yatırım teşvik sistemidir. Çok büyük yatırım tutarına sahip yatırımlar genellikle bu kapsamdadır. Ülkemiz için önemli olan ve katma değerli ürünlerin üretimi için verilir. Bu yatırımlar genellikle 1 Milyar TL ve çok daha üstü yatırım tutarına sahiptir. Bu tutar ile orantılı şekilde destekler de çok yüksek miktardadır. Bu sistemde uygulanacak teşvikler yatırımın karakteristik özelliklerine göre esnek bir biçimde belirlenebilmektedir. Bu özelliği ile proje bazlı yatırım teşvikleri diğer tüm teşvik mekanizmalarından pozitif ayrışmaktadır.

Proje Bazlı Yatırım Teşviklerinin Amacı Nedir?

Proje Bazlı Yatırım Teşvik Sistemi genel teşvik mevzuatının dışına çıkarak ülkemiz için kritik öneme sahip yatırımları hızlandırmak için özel teşvikler uygulanmasını amaçlamaktadır. Yatırım projesinin ihtiyaçlarına göre destekleri değiştirmeye imkan verecek şekilde esnek bir mevzuata sahiptir. Bu sistemin amaçları;

1. 1. Ülkemiz stratejik ve kritik ihtiyaçlarını karşılamak
2. 2. Önemli ürünlerde arz güvenliği sağlamak
3. 3. İthalata bağımlılığı yüksek ürünlerin yerli üretimi ile dışa bağımlılığı azaltmak
4. 4. Teknoloji dönüşümünü sağlayacak yüksek teknolojili, ar-ge ve inovasyon yoğun ürünlerin üretimini teşvik etmek
5. 5. Yüksek katma değerli ürünlerin erli üretimini desteklemek
6. 6. Yerli ve yabancı sermayenin yatıtıma dönüşümünü hızlandırmak
7. 7. Çok büyük ölçekli yatırımların ülkemizde gerçekleşmesini sağlamak

Proje Bazlı Yatırım Teşviklerinden Kimler Yararlanabilir?

Proje Bazlı Yatırım Teşvik Sisteminden yararlanmak için uygun bulunan sektörlerden bir ya da birkaçında asgari sabit yatırım tutarını sağlayacak bir yatırım yapmak gerekir. Proje Bazlı Teşvik Belgesi alabilmek için asgari sabit yatırım tutarı;

1. 1. Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamındaki yatırım konularında 50 Milyon TL
2. 2. Diğer yatırım konularında 500 Milyon TL

Proje Bazlı Yatırım Teşvikleri Nelerdir?

Proje Bazlı Yatırım Teşvik Sistemi kapsamında uygulanan destek unsurların yatırımın karakteristik özelliklerine göre belirlenebilmektedir. Örneğin bir yatırım için enerji desteği kritik ise diğer destek unsurlarının yoğunluğu azaltılarak ağırlık enerji desteğine verilebilmektedir. Veya başka bir yatırım için istihdam destekleri kritik ise teşviklerin ağırlığı bu yönde değiştirilebilmektedir. Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamında uygulanabilecek teşvik unsurları aşağıdaki görselde yer almaktadır.

Proje Bazlı Yatırım Teşvik sisteminde hangi yatırım için hangi desteklerin uygulanacağı net değildir. Bu sistemin esas amacı yatırımın ihtiyacına göre esnek bir destek sistemi sunmaktır. Bu nedenle, her yatırımın ihtiyacı detaylı biçimde analiz edilir. İhtiyaçlar doğrultusunda uygun bulunan teşvikler uygulanır. Bu nedenle, Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararlarına bakıldığında her belgenin farklı teşvikler ihtiva ettiği görülmektedir. Proje Bazlı Yatırım Tevşiklerinin genel çerçevesini aşağıda maddeler halinde detaylı inceleyelim.

1. Vergisel Destekler

Proje Bazlı Teşvik Sisteminde yer alan Vergisel Destekler şunlardır:

1. 1. KDV İstisnası: Yatırım kapsamı makine ve teçhizat için tam istisna şeklinde ve tüm yatırımlar için uygulanır.
2. 2. Gümrük Vergisi Muafiyeti: Yatırımla ilişkili ithal makine ve teçhizat için tam muafiyeti usulüyle ve tüm yatırımlar için uygulanır.
3. 3. Vergi İndirimi veya İstisnası: Gelir Vergisi ya da Kurumlar Vergisinden indirim ya da tam muafiyeti şekliyle verilir. Yatırımın toplam tutarı ile orantılı biçimde uygulanır. İndirim şeklinde verilirse belirli bir oranda, istisna şeklinde verilirse tam muafiyet biçiminde yararlanılır.
4. 4. KDV İadesi: Yatırımcının belge kapsamında yapacağı inşaat harcamalarının KDV tutarının yatırımcıyla mahsuplaşılması şeklinde uygulanır.

2. İstihdam Destekleri

Proje Bazlı Teşvik Sisteminde sunulan İstihdam Destekleri aşağıda sıralanmıştır.

1. 1. SGK Primi İşveren Hissesi Desteği: Yatırım kapsamında çalışan personelin SGK primlerinin işveren payı asgari ücrete tekabül eden kısım devlet tarafından karşılanır. Ne kadar süreyle ve azami ne kadar tutara kadar destekleneceği bakanlıkça belirlenir.
2. 2. Gelir Vergisi Stopajı Desteği: Personelin maaşları üzerinde bulunan gelir vergisi stopajı kesintisinin asgari ücrete tekabül eden kısmı bakanlıkça karşılanır.
3. 3. Nitelikli Personel Desteği: Yatırım kapsamında desteklenmesi uygun bulunan nitelikli personelin maaşları brüt asgari ücretin 20 katına kadar ve 5 yıl süreyle bakanlıkça karşılanır.

3. Finansman Destekleri

Proje Bazlı Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında verilebilecek Finansman Destekleri şunlardır:

1. 1. Enerji Desteği: Tesisin enerji maliyeti %50 oranında ve azami 10 yıl süreyle desteklenir.
2. 2. Faiz veya Kar Payı Desteği: Yatırımın finansmanında kullanılacak kredilerin faizi ya da kar payı 10 yıl süreyle, Karar'da belirlencek oranda desteklenir.
3. 3. Sermaye Katkısı ve Hibe Desteği: Sermaye katkısında devlet yatırımda belirli bir oranda hissedar olur. Öngörülen süre tamamlandığında bu hisseler halka açılır veya yatırımcıya devredilir. Hibe desteğinde ise yatırımın belirli bir kısmı doğrudan hibe şeklinde yatırımcıya ödenir.

4. Yatırım Yeri ve Altyapı Destekleri

Proje Bazlı Yatırım Teşvikleri kapsamında uygulanan Yatırım Yeri ve Altyapı Destekleri şunlardır:

1. 1. Yatırım Yeri Tahsisi: Yatırımcı lehine Hazine taşınmazı üzerinde 49 yıllığına irtifak hakkı kurulması şeklinde destek verilebilir. Hasılattan pay alınmaz ve yatırımın tamamlanmasının ardından 5 yıl süreyle istihdam şartını da yerine getiren yatırımcıların bu yatırım yerini bedelsiz devralma hakkı bulunur.
2. 2. Altyapı Desteği: Yatırımın yol, su, enerji gibi altyapı ihtiyaçları olması halinde gerekli altyapı devlet tarafından sağlanır.

5. Garanti ve Diğer Kolaylıklar

Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamında sağlanan devlet garantisi ve çeşitli kolaylıklar vardır. Bunlar:

1. 1. Kamu Alım Garantisi: Üretilen ürünün kamu tarafından satın alınmasına ilişkin garanti veya alım önceliği sağlanır.
2. 2. Diğer Kolaylıklar: Yatırım ile ilgili devlet kurumlarından alınması gereken izin, tahsis, ruhsat, lisans ve tescil işlemlerinde öncelik ve kolaylık sağlanabilecektir.

Proje Bazlı Yatırım Teşvik Belgesi Nasıl Alınır?

Proje Bazlı Yatırım Teşvik Belgesi için doğrudan başvuru yapılamaz. Proje Bazlı Yatırım Teşviklerinden yararlanılabilmesi için iki müracaat toplama usulü benimsenmiştir. Bunlar;

1. A. Çağrı Usulü: Ülkemiz stratejik hedefleri doğrultusunda belirlenecek yatırım konuları için çağrı usulü ile projelerin toplanması öngörülür. Çağrı bazında kriterler belirlenir ve bu kriterleri sağlayan projeler değerlendirmeye alınır.
2. B. Davet Usulü: Konusunda yetkin firmalar belirli bir yatırım amacıyla proje sunmak üzere davet edilir. Firmaya iletilen davet mektubu neticesinde firmanın başvurusu kabul edilecektir.

Proje Bazlı Yatırım Teşviklerine Başvuru Süreci

Proje Bazlı Yatırım Teşviklerine başvuru süreci davet veya çağrı usulü ile başlar. Toplanan müracaatlar bakanlık tarafından detaylı bir biçimde değerlendirilir ve projeye uygun destek unsurları belirlenir. Bu belirleme sırasında yatırımcının projesine uygun talepleri de büyük ölçüde dikkate alınır. Desteklenmesine krar verilen projeler için Cumhurbaşkanı Kararı alınması gerekir. Destek kararı verilen yatırım projeleri için Proje Bazlı Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenerek yatırımcıya elektronik ortamda teslim edilir.

Proje Bazlı Yatırım Teşvik Sisteminde Destek Unsurları

Proje Balı Yatırım Teşviklerine ilişkin sistemde destek unsurları ya da oranları mevzuat hükümlerine göre belirlenmemiştir. Projenin ihtiyaçlarına göre belirlenmek üzere mevzuat esnek bir yapıdadır. Bir yatırım için çok yüksek oranda vergi indirimi sağlanabilirken, bir başka yatırım için enerji desteğine daha fazla ağırlık verilmesi mümkündür. Bunun belirleyicisi yatırım projesinin karakteristik özellikleridir. Genellikle çok yüksek oranda destek sağlanan Proje Bazlı Yatırım Teşvik Sisteminde yer alan destek unsurları aşağıdaki gibidir.

Proje Bazlı Teşvik Sistemi Kapsamında Uygulanan Destek Unsurları
Vergisel Avantaj ve Destekler	İstihdam ile İlgili Destekleri	Finansman Destekleri	Yatırım Yeri ile İlgili Destekler	Diğer Avantaj ve Destekler
KDV İstisnası	SGK Primi İşveren Hissesi Desteği	Enerji Desteği	Altyapı Desteği	İzin, Tahsis, Ruhsat, Lisans ve Tescil Kolaylığı
Gümrük Vergisi Muafiyeti	Gelir Vergisi Stopajı Desteği	Faiz Desteği/Hibe Desteği	Yatırım Yeri Tahsisi	Kurum Alım Garantisi
Vergi İndirimi ya da İstisnası	Nitelikli Personel Desteği	Sermaye Katkısı
KDV İadesi

Proje Bazlı Yatırım Teşvikleri Mevzuatı

Proje Bazlı Yatırım Teşvikleri geleneksel teşvik sisteminden büyük ölçüde ayrışmaktadır. Bu nedenle kendine özgü, yeni ve esnek yapıda bir mevzuata ihtiyaç duymaktadır. Proje Bazlı Yatırım Teşvik sistemini düzenleyen mevzuat aşağıda sıralanmıştır.

1. 20/08/2016 tarihli ve 6745 sayılı Karar
2. 2016/9495 sayılı Yatırımlarda Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar
3. 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Dvlet Yardımları Hakkında Karar
4. 2012/1 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardıları Hakkında Karar'ın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ

Proje Bazlı Yatırım Teşvik Danışmanlığı

Proje Bazlı Yatırım Teşvikleri, tüm teşvik sistemi içerisinde en büyük öneme ve en yüksek destek oranlarına sahiptir. Bu nedenle, başvuru koşulları ile desteklerden yararlanma usulleri çok daha kapsamlıdır. Yatırım için öncelikle oldukça detaylı bir fizibilite çalışması yapılmalıdır. Fizibilite çalışmasında yer alan hususların gerekli belgelerle ortaya konması gerekir. Daha sonra yoğun bir bilgi akışının yaşanacağı toplantıların ardından mümkün olursa başvuru yapılacaktır. Başvurunun tüm aşamalarında takip ve süreç yönetimi çok büyük önem taşımaktadır.

Bu konuda sunulacak Yatırım Teşvik Belgesi Danışmanlık hizmetleri diğer tüm teşvik sistemlerinden daha karmaşık ve önemlidir. Proje Bazlı Yatırım Teşvik Sistemi ile birlikte teşvik mevzuatı hakkında detaylı bilgi gerektirir. Uygulamalara ilişkin güncel düzenlemelerin yakından takibi de gereklidir. Ayrıca, bu projeler çok büyük yatırım projeleri olduğundan birden çok kurum ile sürekli etkileşim halinde olunması muhtemeldir. Tüm sürecin sorumluluğunu üstlenmek ve bu derece büyük bir yatırım projesini başından sonuna kadar hatasız bir süreç yönetimine tabi tutmak çok titiz bir çalışma gerektirir. Teşvik Merkezi proje bazlı teşviklerde deneyimli danışmanlarıyla yatırımcılara bütüncül danışmanlık hizmetleri sunmaktadır.

© 2000-2023 Teşvik Merkezi. Tüm hakları saklıdır. İzinsiz alıntı yapılması, çoğaltılması ve doğrudan kullanılması yasaktır.
* Bu sayfa "Proje Bazlı Yatırım Teşvik Sistemi" hakkında detaylı bilgi verilmesi amacıyla teşvik mevzuatı ve uygulamalarına dayalı olarak Teşvik Merkezi uzmanları tarafından hazırlanmıştır. İçerik ve görsellere ilişkin tüm haklar Teşvik Merkezi'ne aittir.